Quiz-Polnisch

-> Prawda!

Warunki, w jakich dziecko staje się wielojęzyczne, są indywidualnie bardzo różne. Jeśli dziecko dorasta w wielojęzycznej rodzinie, jest otoczone tymi językami od najmłodszych lat, nabywa je poprzez zabawę w codziennych sytuacjach i są one naturalną częścią jego życia od urodzenia. Z kolei dla dziecka, które przyjeżdża do Niemiec z innego kraju z jednojęzyczną rodziną, obcowanie z kilkoma językami jest początkowo czymś zupełnie nowym. Znowu zupełnie inny rodzaj wielojęzyczności powstaje, gdy niemieckojęzyczne dziecko w Niemczech uczy się w szkole drugiego języka.
Istnieje wiele innych czynników, które mogą wpłynąć na przebieg rozwoju wielojęzycznego, jak na przykład to, jakim językiem (językami) posługuje się dziecko w kręgu swoich przyjaciół, czy też prestiż, jaki dane języki mają w naszym społeczeństwie.
Mówiąc o wielojęzyczności, należy zawsze dokładnie przyjrzeć się temu, co w konkretnym przypadku oznacza. A specjaliści od edukacji nie powinni kierować się wyobrażeniami o "wielojęzyczności w ogóle", lecz przyjrzeć się indywidualnym okolicznościom danego dziecka.

-> Prawda!

Czy zastanawialiście się kiedyś, jak to jest, że dzieci w pierwszych latach życia uczą się mówić bez wysiłku, mimo że zrozumienie gramatyki języka i nauka słownictwa wymaga wiele wysiłku i złożoności? Starsze dzieci i dorośli muszą to wszystko z wielkim wysiłkiem ćwiczyć na zajęciach językowych. Małe dzieci natomiast nie są jeszcze w stanie myśleć o abstrakcyjnych regułach gramatycznych, a mimo to je nabywają: Mają wrodzoną zdolność do przyswajania języka (języków) intuicyjnie, zabawowo, prawie samodzielnie, a więc bez wysiłku. Wbrew temu, co mogą zakładać dorośli, wielojęzyczność nie jest dla małych dzieci zbyt dużym obciążeniem. Wręcz przeciwnie, korzystają z łatwości przyswajania językaw dzieciństwie i bez problemu mogą przyswajać kilka języków jednocześnie.
Może być jednak uciążliwe, jeśli warunki ramowe, w których dziecko dorasta wielojęzycznie, są niekorzystne, np. jeśli jego języki są odrzucane w środowisku lub w opiece dziennej/szkole.

-> Nieprawda!

Tempo, w jakim dzieci przyswajają język (języki), jest bardzo różne u poszczególnych osób. Niektóre dzieci już w wieku dwóch lat dużo mówią i mają całkiem spory zasób słownictwa, inne dopiero zaczynają tu mówić. Są dzieci, które głównie długo słuchają, a potem bezpośrednio formułują długie zdania. Inni bardzo wcześnie wyrażają się w zdaniach jedno- i dwuwyrazowych. Wiele dzieci zaczyna od przyswojenia nazw takich jak piłka, auto, grać, ale niektóre skupiają się najpierw na bardziej złożonych słowach, np. dalej, raz jeszcze, czy nawet ja - i oczywiście potrzebują na to więcej czasu.
Dzieci podążają za swoim własnym, indywidualnym tempem i preferencjami w przyswajaniu języka - niezależnie od tego, czy dorastają z jednym czy z wieloma językami!

-> Prawda!

W pierwszych latach życia dzieci wielojęzyczne nie mają jeszcze dla każdego słowa odpowiednika w drugim języku - choćby ze względów czasowych, ponieważ ich czas nabywania języka jest rozłożony na kilka języków. Dzieci posiadają słownictwo międzyjęzykowe i często mieszają swoje języki nieświadomie: używają słowa, które pierwsze przychodzi im na myśl; tego, które silniej kojarzy im się z jakimś przedmiotem; lub po prostu słowa, które uważają za piękniejsze. Wraz z coraz większym doświadczeniem językowym i rosnącą kompetencją językową dzieci uczą się oddzielać od siebie języki, kiedy muszą - na przykład podczas rozmowy z osobą jednojęzyczną.
Jednak mieszanki językowe są również cechą przeżywanej wielojęzyczności po okresie dzieciństwa.

-> Prawda!

Wyobraź sobie, że jesteś stolarzem i w związku z tym jesteś wielojęzyczny, bo oprócz codziennego języka niemieckiego znasz również techniczny niemiecki stolarski. Nie możesz jednak używać tych technicznych terminów w rozmowie ze swoim przyjacielem - nie zrozumiałby ich. Jeśli chcesz mu powiedzieć o pracy, musisz znaleźć parafrazy. Oczywiście jest to możliwe, ale jest to dla Ciebie nieco uciążliwe, a także niesatysfakcjonujące, bo nie do końca możesz w ten sposób dotrzeć do sedna sprawy.
Osoby wielojęzyczne mają podobną sytuację, gdy rozmawiają z osobami jednojęzycznymi, ponieważ tutaj mogą wykorzystać tylko część swojego repertuaru językowego. Natomiast, gdy przebywają
z innymi wielojęzycznymi osobami, które posługują się tymi samymi językami co oni, mogą czerpać
z pełnej gamy i po prostu używać słów, które są najbardziej odpowiednie - lub po prostu najpiękniejsze dla nich osobiście - bez żadnych ograniczeń! W takich sytuacjach mieszanki językowe są czymś zupełnie naturalnym. Pokazują one, że języki osoby wielojęzycznej pozostają ze sobą w kontakcie, wpływają na siebie i uzupełniają się, a także wspólnie składają się na jej osobistą kompetencję językową.
Swoją drogą, wszyscy mieszamy języki w życiu codziennym, często tego nie zauważając. Siedzimy rano przy komputerze, czatujemy w międzyczasie i kupujemy gyrosa w przerwie na lunch – a nie "ogólnik", co byłoby dosłownym tłumaczeniem.

-> Nieprawda!

Dzieci potrzebują szerokiego i różnorodnego kontaktu z językiem niemieckim, aby nabyć dobre umiejętności posługiwania się nim. Nie oznacza to jednak w żadnym wypadku, że ich pierwsze języki powinny zostać pominięte w przedszkolu i szkole, wręcz przeciwnie! Język (lub języki), który dziecko nabywa w pierwszych latach życia, jest nierozerwalnie związany z całym jego wczesnym rozwojem:
W nim dziecko wchodzi w pierwsze relacje, zaczyna komunikować potrzeby i myśli, nazywać rzeczy i czynności oraz rozwijać swoją osobowość. Dla dziecka dorastającego w języku niemieckim jest rzeczą oczywistą, że procesy te są stale kontynuowane w przedszkolu i szkole - w jego własnym języku. Inaczej wygląda sytuacja w przypadku dzieci wielojęzycznych (lub nie mówiących po niemiecku): Ich znajomość języka została zredukowana do niemieckiego lub całkowicie przez niego zastąpiona. Często więc doświadczają wejścia do świetlicy jako głębokiego cięcia w ich nabywaniu języka, a tym samym w całym ich dotychczasowym rozwoju.
System edukacji odgrywa zatem główną rolę w rozwoju wielojęzycznym: czy wielojęzyczność dzieci jest tu traktowana z wyczuciem, czy ich języki znajdują odzwierciedlenie w instytucji, czy są tam wspierane i promowane? Tylko wtedy dzieci mogą rozwinąć dobrą wielojęzyczność - nie kosztem, ale w połączeniu z ich pierwszymi językami.

-> Prawda!

Język kształtuje relację rodzic-dziecko, wyraża emocje, towarzyszy dziecku w jego drodze na świat. Rodzice mogą to wszystko robić najlepiej w języku, który sami opanowali, w którym czują się najlepiej, w którym mogą mówić całkiem spontanicznie. Autentyczna i intymna komunikacja jest najlepszą podstawą dla całego rozwoju dziecka, a tym samym o wiele bardziej wartościowa niż – mające dobre intencje – wczesne nauczanie języka niemieckiego. A jaka matka, jaki ojciec lubi rozmawiać ze swoim dzieckiem w języku, w którym osiąga ono swoje językowe granice i który nie jest językiem jego serca?

-> Oba są poprawne!

Przez długi czas radzono rodzicom, aby jak najbardziej konsekwentnie trzymali się jednego języka.
I rzeczywiście: jeśli grecka matka konsekwentnie mówi po grecku ze swoim dzieckiem w Niemczech, to ten język staje się dla dziecka bardzo ważny - przecież nie ma innego języka, w którym mogłoby rozmawiać ze swoją matką!
Większość rodziców doświadcza jednak, że konsekwencja bywa trudna do wprowadzenia w codzienne życie rodzinne. Jest to również sprzeczne z dynamiką przeżywanej wielojęzyczności: języki są w kontakcie "wewnątrz" osoby, a jej kompetencja językowa składa się z kilku języków, a nie tylko jednego. Jeśli jednak grecka matka będzie teraz często posługiwać się także językiem niemieckim, dziecko szybko zada sobie pytanie: Dlaczego w ogóle mam rozmawiać z matką po grecku?
Staje się jasne, że rodzice muszą znaleźć swoją osobistą ścieżkę między konsekwencją a żywą wielojęzycznością i wziąć ją pod uwagę: Czego chcę dla rozwoju językowego mojego dziecka i z czym my jako rodzice czujemy się dobrze?
Ważne jest, aby rodzice nie poddawali siebie i swoich dzieci presji, ale zachowali radość z obcowania z językami i również to przekazywali. Oraz: Wielojęzyczny rozwój i edukacja jest procesem ciągłym, decyzje raz podjęte będą się zmieniać z czasem - to też jest część żywej wielojęzyczności.

-> To prawda, dzieci najlepiej przyswajają języki, gdy mogą ich używać

-> To prawda, zrelaksowani rodzice i pozytywne podejście do wielojęzyczności w środowisku dziecka wspierają dziecko w jego wielojęzycznym rozwoju.

-> To nieprawda, wręcz przeciwnie, im wcześniejszy kontakt ze wszystkimi językami, tym więcej dzieci korzysta z ułatwienia procesów przyswajania języka przez dzieci.

-> Jest to prawda, ponieważ dzieci przyjmują język (języki) swoich opiekunów. Być dobrym językowym wzorem do naśladowania oznacza również: lubić mówić, poświęcać czas na rozmowy, wspólnie zastanawiać się nad językiem (językami) - generalnie nadawać językowi (językom) ważne miejsce w codziennym życiu. Osoby wielojęzyczne mogą nauczyć dziecko żywego podejścia do własnej wielojęzyczności, a także pozytywnego nastawienia do niej.

-> To prawda, dzieci początkowo nie są zainteresowane językiem jako takim, ale zastanawiają się, co mogą z nim zrobić: porozumieć się z ważnymi dla nich osobami, usłyszeć miłe historie, mieć spełnione życzenia i potrzeby, zaprzyjaźnić się ...

-> Nie jest to prawda, ponieważ takie podejście nie odpowiada procesom nabywania języka przez dzieci. Ich zainteresowanie językiem jako systemem jest ograniczone, a im są młodsze, tym mniej potrafią skupić się np. na gramatycznych - a nie treściowych - aspektach wypowiedzi.

-> To prawda, wiele różnych czynników ma wpływ na to, jak przebiega wielojęzyczny rozwój człowieka, jakie znaczenie mają dla niego poszczególne języki i jak dobrze się nimi posługuje. Wszystko to może się zmienić kilkakrotnie w ciągu jego życia - rozwój wielojęzyczny to dynamiczny proces, który nigdy się nie kończy.